چيزى كه آسيب پذيرى آن معلوم باشد، مانند شيشه نسبت‏به سنگ، بايد در حفظ آن بيشتر كوشيد، بانوان چون آسيب پذيرترند، خداوند زودتر آنها را محدود به موازين تكليف كرده، تا آنها در پرتو نگهبان تكليف، در حفظ عفت و رفتار خود، زودتر از خود مراقبت كنند، و مورد آسيب قرار نگيرند، بنابراين تكليف زودرس آنها به نفع آنها است. و در مورد سؤال ديگر در اين راستا، كه مثلا دختر ده ساله چگونه در فصل تابستان روزه بگيرد؟ پاسخش روشن است وآن اين كه وجوب تكليف بستگى به توان دارد، چنين دخترى روزه مى‏گيرد، هرگاه در فشار سخت قرار گرفت و به اصطلاح در عسر و حرج افتاد، مى‏تواند روزه خود را در حدى كه رفع فشار شود، افطار نمايد. و در ساير تكاليف نيز همين برنامه براى او برقرار است.

معنى صلب و ترائب

3- سؤال: در قرآن مى‏خوانيم: «خلق من ماء دافق يخرج من بين الصلب والترائب; انسان از آب جهنده آفريده شده است، كه آن آب از بين پشت و سينه‏ها خارج مى‏گردد.» ⁽⁴⁾ در بعضى از ترجمه‏هاى معروف قرآن آمده: از بين پشت مردان و سينه زنان خارج مى‏شود، منظور از صلب و ترائب چيست؟ و كدام ترجمه صحيح است؟

پاسخ: صلب در لغت‏به معنى پشت است، و ترائب جمع تربيه، بنابر مشهور از ميان علماى لغت‏به معنى استخوان‏هاى سينه است، همانجا كه گردنبند روى آن قرار مى‏گيرد ⁽⁵⁾ نيز براى ترائب معانى ديگرى بيان نموده‏اند، از جمله اين كه ترائب يعنى پيش روى انسان در مقابل صلب كه به معنى پشت است، و نيز به معنى چهاردنده از طرف راست و چهار دنده از طرف چپ است. در اين كه منظور از صلب و ترائب در آيه مذكور چيست، مطالب گوناگونى گفته شده است، اين كه بعضى آن را به معنى پشت پدر و سينه مادر ترجمه كرده‏اند بى‏اشكال نيست، زيرا آب جهنده از سينه مادر عبور نمى‏كند، مناسب‏ترين اقوال اين است كه صلب به معنى پشت مرد، و ترائب به معنى پيش روى او است، چرا كه آب نطفه مرد از ميان اين دو خارج مى‏شود. قول ديگرى نيز وجود دارد كه مى‏توان آن را برگزيد، و آن اين كه نطفه مرد در حقيقت از تمام اجزاى بدن مرد گرفته مى‏شود، از اين رو هنگام خروج، همراه هيجان كلى بدن و سپس سستى همه بدن است، بنابراين صلب و ترائب، اشاره به تمام پشت و تمام پيش روى انسان است، و نيز گفته شده عمده‏ترين پيدايش نطفه مرد، نخاع شوكى است، كه در پشت مرد و سپس قلب و كبد است، و همين سبب شده كه محل عبور نطفه، بين صلب و ترائب معرفى شده است، به هر حال شركت دادن زن در اين تعبير (صلب و ترائب) صحيح نيست. ⁽⁶⁾

پى‏نوشت‏ها:

1. غرر الحكم، ميزان الحكمة، ج‏6، ص‏526.

2. نهج البلاغه، حكمت 338.

3. سنن ترمذى، ج‏3، ص‏27; نظير اين مطلب در امالى شيخ طوسى، ج‏2، ص‏276، و بحار ج‏103، ص‏252 آمده است.

4. طارق، 6 و 7.

5. لسان العرب ابن منظور، واژه ترب.

6. براى توضيح بيشتر به تفسير نمونه، ج‏26، صفحه 364- 367 مراجعه فرماييد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: